Historie pastorie en kerkgebouw

De eerste steen van de kerk werd gelegd op 14 april 1914. Hoe dat zo gekomen is en hoe het verder is gegaan, is een verhaal waarin we teruggaan tot de 10e eeuw.
In die tijd liet de bisschop van Utrecht de veengronden ontginnen en vernoemde nieuwe nederzettingen naar bestaande gebieden.

 
De naam Kamerik komt van het Frans-Vlaamse bisdom Kamerijk, het tegenwoordige Cambrai.
De eerste bekende bewoning van het hooggelegen gedeelte van het veengebied waarin Kamerik zich bevindt, dateert uit de 10e eeuw.
Het veengebied wordt doorsneden door de Kamerikse Wetering, die tot halverwege de 14e eeuw een onderdeel vormde van de scheepvaartroute van Woerden naar Amsterdam.

Zo ontstond geleidelijk het dorp Kamerik rondom de aan St. Hippolytus gewijde kerk. Deze uit ca. 1500 daterende kerk heeft waarschijnlijk een voorganger gehad uit de 10e eeuw, gezien de houten lijkkisten die in de kerk zijn gevonden.
De huidige Hervormde kerk aan de Meent (Burg. Talsmaweg) was vóór de Reformatie dus aan St. Hippolytus gewijd. (foto links)
Tijdens de Reformatie ging deze kerk over naar de protestanten. Aanvankelijk zal de hele gemeenschap wel meegegaan zijn met pastoor Dael die in zijn kerk de
nieuwe leer verkondigde. Zij die katholiek bleven waren in het vervolg aangewezen op schuilkerken in de omgeving.
Zelfs in Woerden waar bijna de gehele bevolking de nieuwe leer had aangenomen, blijkt zo’n 50 jaar later alweer een groot percentage katholiek te zijn.
Zo was het mogelijk dat er omstreeks 1700 een katholieke kerk gesticht werd in Teckop,
hoewel dat volgens de plakkaten verboden was.
Teckop was echter Hollands grondgebied, waar de wet wat soepeler werd
gehanteerd dan in het Stichtse (Utrechtse).
Het dorp Kamerik was overwegend protestants. Nadat de rooms-katholieken in 1856 twee kilometer buiten het dorp een eigen kerk bouwden, weer gewijd aan St.
Hippolytus (foto links) en ter vervanging van de oude schuurkerk in Teckop, ontstond een nieuwe, grotendeels katholieke, kern: de Kanis.
Kamerik werd in 1910 opgeschrikt door een dorpsbrand. Zeven woningen
brandden tot de grond toe af, terwijl een groot aantal woningen alsmede de
kerktoren ernstige schade opliep.
In 1913 gaf het kerkbestuur architect Wolter te Riele uit Deventer opdracht een
nieuwe kerk met pastorie te ontwerpen. Deze architect heeft meer rk kerken
ontworpen, bv. die van Montfoort.
Het werk werd uitgevoerd door de Gebroeders Koenders uit Enschede, met wie
de architect vaker samenwerkte.
Op 14 april 1914 werd de eerste steen gelegd. Door de mobilisatie ten tijde van
de Eerste Wereldoorlog kwam de bouw al snel stil te liggen. Men had te kampen
met een tekort aan arbeidskrachten en moeilijk te verkrijgen bouwmateriaal.
Toch kon de aartsbisschop van Utrecht, mgr. H. van de Wetering, een jaar later de kerk inwijden.
Het kerkgebouw was gebouwd in baksteen en kreeg een kruisvormige plattegrond. De bouwsom bedroeg circa 62.000 gulden, ongeveer 5.000 gulden meer dan begroot.
In de kerk werd het oude kerkorgel na restauratie in 1917-1919 teruggeplaatst.
Bij de oplevering waren er nog geen gebrandschilderde ramen.
De vijf grote ramen dateren van 1923 en zijn van de hand van H.L.D. Kochen uit
Utrecht
Het gaat om voorstellingen van:
– li: de heidense hoofdman die zijn geloof en onwaardigheid betuigt
– Midden: – de aanbidding van het Lam Gods
– re: de herders

– de drie koningen
– Johannes de Doper die Christus aanwijst

De gebrandschilderde ramen dateren uit veel latere tijd:
zij zijn tussen 1956 en 1962 gemaakt door Harrie Sterk, een kunstenaar uit Vleuten, die hier diverse heiligen afbeeldde o.a. St. Liduina, St. Petrus, St. Anna, St. Agnes, St. Christophorus, St. Isidores, en
St. Maria Magdalena.
Hiervoor was onder meer geld ingezameld bij gelegenheid van het eeuwfeest van de parochiekerk aan de Kanis.
De oorspronkelijke decoraties op de gewelven en pilaren zijn nu achter een witte pleisterlaag verdwenen.

De Hippolytuskerk staat op de gemeentelijke monumentenlijst van Woerden.

RK Begraafplaats Kamerik
Naast de kerk ligt de katholieke begraafplaats.
De begraafplaats met het bakstenen baarhuisje stammen nog uit deze eerdere periode. Het oudste grafmonument is de grafkelder voor Anthonius van Schaik (1813-1897) die negenentwintig jaar pastoor is geweest van Kamerik.
Deze begraafplaats is niet meer in gebruik.

Algemene Begraafplaats Kamerik
De Algemene Begraafplaats in Kamerik, die in 1980 in gebruik genomen is, ligt net buiten het dorp aan de Van Teylingenweg, in een landschap van sloten en
weilanden. Deze tamelijk kleine begraafplaats heeft een algemeen en een rooms-katholiek gedeelte.
Deze begraafplaats beschikt niet over een aula, maar wel over een eigen parkeerterrein.
Ook leuk om te lezen!